Wat kan ik regelen in een samenlevingscontract?
Bent u ongehuwd samenwonend of woont u samen zonder een geregistreerd partnerschap, danwel u bent voornemens samen te gaan wonen, dan heeft de wet niets voor u geregeld. Alle bezittingen en schulden zijn en blijven van ieder apart. In een samenlevingscontract kunt u regelen welke goederen en geld van u samen zijn en wat er gebeurt met uw woning en/of uw pensioen als u uit elkaar gaat. De wet geeft geen verplichte onderdelen, maar de belastingdienst en de pensioenmaatschappijen accepteren alleen een samenlevingscontract die door een notaris is opgesteld en waarin u een zorgplicht naar elkaar toe belooft.
Samenlevingscontract en erfenis
In de meeste situaties geniet het zeer de aanbeveling om naast een samenlevingscontract ook testamenten op te laten maken. Met alleen een samenlevingscontract bent u namelijk nog geen erfgenaam van elkaar. U kunt dus in een samenlevingscontract niet vastleggen naar wie de erfenis gaat. Zonder testament gaan uw bezittingen naar uw familie en niet naar uw partner. Dit kan ook gelden voor uw aandeel in de gezamenlijke woning.
Alleen een testament opmaken is overigens ook niet voldoende. Voor de erfbelasting komen partners namelijk in aanmerking voor dezelfde vrijstelling (€ 638.089,00 in 2017) als gehuwden of geregistreerd partners. Een samenlevingscontract is een makkelijke manier om dat partnerschap aan te tonen, en dus veel erfbelasting te besparen.
Als er kinderen zijn of komen
Als er kinderen zijn of gaan komen, gaat misschien één van de partners minder werken. In sommige gevallen betekent dit voor deze partner inlevering van inkomsten en carrièrekansen. Dit kunt u compenseren door in het samenlevingscontract een inkomens- en/of alimentatieregeling vast te leggen
Zonder samenlevingscontract en testament is bij overlijden de overblijvende partner niet beschermd tegen aanspraken van de kinderen. Dit kan betekenen dat de overblijvende partner het huis moet verkopen om de kinderen hun erfdeel te betalen. Met een samenlevingscontract en een langstlevende testament kan worden geregeld dat de kinderen pas erven als beide ouders zijn overleden.
Als er sprake is van (stief)kinderen is een goed testament en een samenlevingscontract heel belangrijk.
Fiscaal partnerschap
Het fiscaal partnerschap is een belastingregeling waarbij u aftrekposten en toeslagen zo gunstig mogelijk onderling kunt verdelen. Het fiscaal partnerschap geldt alleen voor de inkomstenbelasting en zorgt niet voor lagere erfbelasting als één van u beiden komt te overlijden. Daar zorgt een samenlevingscontract voor. Indien u fiscaal partnerschap wilt, dan moet u van de belastingdienst een samenlevingscontract hebben. Deze hoeft u niet naar de belastingdienst op te sturen, maar dient u het samenlevingscontract wel op verzoek te kunnen laten zien.
Partnerpensioen
Het partnerpensioen is het pensioen voor de partner van de deelnemer aan het pensioenfonds die komt te overlijden. Om het partnerpensioen bij uw pensioenmaatschappij aan te kunnen melden heeft u een samenlevingscontract nodig. Bij de meeste pensioenmaatschappijen dient u een afschrift (officiële kopie) van het notariële samenlevingscontract met de aanmelding mee te sturen. Vraag het in ieder geval voor de zekerheid na bij uw pensioenmaatschappij.
Onderneming en samenlevingscontract
Het starten van een onderneming is een goed moment om na te denken over de grens tussen zakelijk en privé. Bij samenwoners zijn alle bezittingen en schulden gescheiden. Met een samenlevingscontract is uw partner dus automatisch beschermd tegen uw schuldeisers.
Geregistreerd partnerschap of samenwonen met samenlevingscontract
Er blijkt in de praktijk soms nog onduidelijkheid te bestaan m.b.t. het verschil tussen een geregistreerd partnerschap en samenwonen met een samenlevingscontract. Een geregistreerd partnerschap is een wettelijke samenlevingsvorm tussen twee personen. Het aangaan van een geregistreerd partnerschap gebeurt, net als bij een huwelijk, bij de burgerlijke stand van een gemeente. Ook bij overlijden en bij uit elkaar gaan werkt het bij een geregistreerd partnerschap net als bij een huwelijk. Bij overlijden gaat de helft van de bezittingen en schulden automatisch naar de overblijvende partner. Bij het uit elkaar gaan, moet u alles gelijk verdelen. Een samenlevingscontract daarentegen is een schriftelijke afspraak tussen samenwoners zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap. Zonder nadere regeling in het samenlevingscontract blijven alle bezittingen en schulden automatisch apart.
Regeling als u uit elkaar gaat: minder ruzie
In het samenlevingscontract kunt u afspraken maken voor het geval u uit elkaar gaat. Wie krijgt welke spullen? Wat moet er gebeuren met de gezamenlijke woning? Ook kunnen bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt over:
- De positie van de partner die inwoont in het huis van de andere partner: staat deze na de scheiding meteen op straat?
- Wie na de scheiding voor het huisdier gaat zorgen etc.
Heeft u samen een woning: financiële zaken vastleggen
Naast een hypothecaire geldlening betaalt u mogelijk uw gezamenlijke woning met eigen spaargeld. Of betaalt u in de toekomst een verbouwing met eigen geld. Als bijvoorbeeld beide partners geen gelijk bedrag aan de woning kunnen besteden, terwijl ieder voor de helft eigenaar is van de woning, dan kan dit juridische gevolgen hebben. Het is goed dit in een samenlevingscontract vast te leggen zodat bij overlijden of scheiding duidelijk is wie wat in de woning heeft gestopt. Dit is helemaal belangrijk als u het geld van uw ouders heeft gekregen of geleend.
